مزایای پیاده سازی BIM

۱-کشف زودهنگام برخورد ها و تداخلات
۲-طراحی و ساخت سریعتر
۳-برنامه ریزی دقیق تر
۴-درک بصری در مراحل اولیه پروژه
۵-کیفیت بیشتر کار اجرا شده
۶-ایجاد ارتباطات بهتر در پروژه
۷-کاهش تاخیرات و خطاها
۸-افزایش بازدهی و بهره بری
۹-مزیت رقابتی
۱۰-دسترسی آسان به اطلاعات
۱۱-کنترل چرخه عمر پروژه
۱۲-بهبود OSH (occupational safety and health)

۱-کشف زودهنگام برخورد ها و تداخلات

یک مدل نمیتواند هیچ وقت ۱۰۰ درصد شبیه واقعیت باشد، شما میتوانید یک چیزی رل بخوبی مدل کنید،اما شرایط ساخت تاثیر گذاری خود را خواهد گذاشت و وضعیت نهایی را تایید می‌نماید،به هر حال ،استفاده از BIM، همچنان مزیت های خودش را دارد، حتی اگر شما تعدادی از خطاهای موجود را در مراحل اولیه را پیدا نمایید شما میتوانید براحتی آن را حل کنید تا آن ها تبدیل به مشکلی در کارگاه ساخت نشوند، به این خاطر که ابزار های BIM به شما کمک میکند تا بتوانید بصورت اتوماتیک Clash Detection یا بررسی تداخلات را داشته باشید، به عنوان مثال یک کابل برق یا یک لوله ی فاضلاب وقتی با یک تیر سازه ای تداخل میکند آن را در لیست تداخلات نمایش میدهد و حتی در نهایت شما میتوانید Clash Report یا گزارش تداخلات دریافت کنید، که این ها باعث صرفه جویی وحشتناکی در مقایسه با بررسی تداخلات به صورت دستی برای ما انجام میدهد، نمیکند؟ هر رشته کاری فایل های رشته های کاری دیگر را در پروژه خود میتوانند لینک کنند و تداخلات مدل خود را بیابند و تمام این اتفاقات زمانی رخ میدهد که هزینه تغییر کار ها بشدت کمتر از مراحل وقوع آن میباشد.

۲-طراحی و ساخت سریعتر

من ترسیم را دو برابر سریعتر از مدلسازی انجام میدهم

دو برابر، کمی جذب کننده است ، اما آیا تمان طراحی دستی را فراموش کردید ( شاید هم خیلی جوان هستید و همیشه از CAD استفاده کرده اید) در ابتدای ورود CAD نیز افراد فکر میکردند که این روش خیلی آهسته و گران است و روش کار با آن ها بسیار پیچیده میباشد،معماران و طراحان هرچند سعی دارند از یک روند معمول پیروی نکنند تا خود را خاص نمایش دهند.

در همین زمان این افراد سعی دارند تا پروژه را سریعتر و ارزان تر انجام دهند، شاید ساختن ترسیمات ۲ بعدی سریعتر از ساخت مدل ها باشد اما شما با کمترین تغییری در کار باید تمامی ترسیمات را تغییر دهید، با استفاده از parametric design مدلسازی پارامتریک که در حال رشد در صنعت ساخت میباشد، ما قادر به اعمال تغییرات به شکلی بسیار سریع خواهیم بود، و زمانی که شما تغییری را ایجاد مینمایید همزمان در کل پروژه تغییرات را مشاهده خواهید کرد یک تغییر در سه بعدی باعث تغییر در برش و نما و پلان و ….. میشود.

۳-برنامه ریزی دقیق تر

Excel نرم افزار مورد علاقه من است ، من یک متخصص به تمام معنا آن هستن ، هیچ چیزی نمیتواند جایگزین شیت ها آن شود.

سعی ما جایگزین شیت ها ینست بلکه استخراج سریع آن ها از مدل BIM میباشد و این کار براحتی چند کلیک انجام میپذیرد.

در اینجا میخواهیم چند مثال ساده از چگونگی پشتیبانی BIM از کارهای روزانه خود را بنویسیم.

1. لیست متریال ها :تیپ متریال ها ، مقادیر ، احجام ، مساحت سطح و یا طول میتواند بصورت مستقیم از مدل ۳ بعدی استخراج شود و حتی بر حسب نیاز به Excel انتقال پیدا کند، در لحظه حجم بتن و مقادیر آرماتور هارا بدست آورید به جای اینکه پشت یک نقشه ۲ بعدی به همراه ماشین حساب بنشینید.
2. تخمین و برآورد هزینه ها میتواند شفاف تر و دقیق تر باشد، این تخمین ها بر اساس جداول متریال ها و یکسری اطلاعات اضافه همچون هزینه حجمی یا مساحتی و … هر المان مشخص شود و با آپدیت شدن مدل، هزینه ها آپدیت میشوند.
3. برنامه ریزی – بر اساس زمان و ترتیب فعالیت های تعریف شده این امکان به ما داده میشود تا کنش و واکنش همزمانی بین جدول و تایم لاین و مدل داشته باشیم ، در حالی که میتوان درک بصری بهتری از موضوعات پیدا نمود میتوان از حالت های نمایشی خاصی نیز استفاده نمود به عنوان مثال ” نمایش المان هایی که اجرا شده اند” یا “نمایش المان هایی که درصد پیشرفت بالای ۸۰ درصد دارند”
4. برنامه ریزی هزینه ها و پرداخت ها ، در طول فرایند ساخت ممکن است شما جدولی از ارتباط بین فعالیت های اجرا شده و هزینه های آن ها توسط ابزار های BIM تهیه نمایید.

۴-درک بصری در مراحل اولیه پروژه

تصویر های بصری (رندر-VR و ….) فقط برای تفریح معماراند هستند و کاربردی ندارند
BIM-Sceptic

این اتفامعمولا مرسوم میباشد که سرمایه گذار یا کارفرما کوچکترین دانش فنی‌ای در مورد نقشه و برش ندارند و طبیعتا مممکن است نتیجه برای کارفرما و مشتری ناخوشایند باشد تا محصول نهایی را درک نمایند،هرچند خیلی از مهندسین خبره نیز ممکن است در درک درست اسناد به مشکل بخورند، ساخت یک مدل مناسب در تمامی رشته ها باعث ایجاد نمایش و درک ص بصری بهتری میشود، حتی یک مدل ساده CAD هم میتواند به مراتب بهتر از اسناد دو بعدی عمل نماید،گاهی اوقات این باعث میشود تا درک افراد یا مشتریان بالا برود یا حتی گاهی اوقات باعث بردن قرارداد های بیشتری شود

۵-کیفیت بیشتر کار اجرا شده

من در حال ترسیم نقشه های مسلح سازی (آرماتور گذاری) را بدون مدل ۳ بعدی نزدیک ۳۰ سال هست که انجام میدهم

تبریک میگم ! شاید شما ۳۰ سال دیگر هم این کار را انجام دهید (البته اگر زودتر بازنشسته نشوید) و به اشتباه خود را تکرار و تکرار کنید،همانطور که جمله معروفی هست که میگوید “دیوانگی است که هر روز یک کار یکسان را انجام دهید و تفاوت نتایج متغیر را داشته باشید”علاوه بر این مسایل شما تصور کنید ما چقدر میتوانی در یک کاغذ درک خوبی نسبت به آرماتور های شلوغ یک فونداسیون پیدا کنیم ! در صورتی که یک مدل مناسب ما در ابتدایی ترین مرحله میتوانیم برخورد ها و تداخلات زیادی را که شاید در یک برش معمولی قابل بررسی نباشند را حل نماییم،

اولا که باعث صرفه جویی زیادی از لحاظ زمانی در فرایند ساخت خواهد بود،نیازی به پرسش های اضافی از طراحان کم میشود،نیروهای فنی کارگاه دیگر نیازی به حدس زدن اتصالات و شکل های پیچیده نیستن وقتی بتوانند به مدل دسترسی داشته باشند این مشکل حل خواهد شد

۶-ایجاد ارتباطات بهتر در پروژه

ایمیل ها و تلفن بهترین راه ارتباطی در یک تیم هستند، و این مکالمات میتوانند بر پایه ترسیمات شکل بگیرند

هرچه پروژه بزرگتر میشود نقش ارتباطات برای رسیدن به موفقیت بیشتر میشود،این خیلی سخت میباشد که ساختاری برا ارتباطات در پروژه تعریف نمود که اجرای موفقیت آن در طی سرمایه گذاران،طراحان،مدیر پروژه و تمامی اعضای مرتبط را تضمین کند،هرچند،اول از همه مزیت بیم میتواند کاهش تعداد ایمیل های رد و بدل شده را در نتیجه داشته باشد و بسیاری از کارهای تلفنی مارا کاهش دهد،که خیلی از این تماس هارا افراد در طی چند روز فراموش میکنند،

اولین قدم استفاده از یک نرم افزار مدیریت پروژه میباشد که ممکن است با مدل نیز ترکیب شود همچون JIRA این کار میتواند جایگزین صد ها پیام شود،شما امکان پیگیری و دنبال کردن یک کار را بر روی یک تخته مجازی خواهید داشت، و هر تسک یا کار میتواند به المان مد نظر مدل ارتباط داشته باشد،چقدر باعث شده که شما به دلیل مریضی یا مرخصی یکی از اعضا یک کار را به تاخیر انداخته باشید و در زمانی که کسی مسیولیت های محول شده به آن فرد را نبیند و حتی مدیر پروژه هم به آن دسترسی نداشته باشد؟

۷-کاهش تاخیرات و خطاها

ترسیمات ۲ بعدی همیشه مورد نیاز هستند و مورد نیاز هم خواهند بود،بدون ترسیمات نمیتوان کاری کرد،یک تبلت در محیط کارگاه ساخت هیچ اثری ندارد

در حال حاضر واقیعت آن نیست که هر کارگری از تبلت استفاده نماید و یا کلاه ایمنی مجهز به تکنولوژی MR یا واقعیت ترکیبی (mixed reality) داشته باشد البته هنوز… با این حال با تشکر از تکنولوژی BIM ما قادر به آن هستیم تا تعداد اشتباهات در ساخت ترسیمات و عدم درک مناسب در کارگاه را کاهش بدهیم

درحال حاضر در اروپا بسیاری از شرکت ها مدل سه بعدی میسازند اما متاسفانه وقتی به مرحله ارایه مدل برای ساخت میرسند آن هارا به ۲ بعدی تبدیل مینمایند با این دلیل که “برگه چاپ شده همه چیز را ثابت مینماید” اما در نتیجه احتمال خطا افزایش خواهد داشت، قدم اولیه این است که این فرایند سنتی متوقف شود و فایل سه بعدی به عنوان محصول نهایی شناخته شود،

یک پیمانکار با یک مدل جامع از عملیات های آرماتور خود،میتواند خودش با توجه به مراحل کارش لیست سفارشات و جزییات را استخراج نماید اما در غیر این صورت اگر بخواهیم یک مثال بزنیم در یک پروژه مشاور ۴۰ صفحه اسناد مربوط به آرماتور های پروژه را به پیمانکار داده است بدون این که جداول را به مناطق مختلف با توجه به نیاز پیمانکار تجزیه نماید، خب مشاور به این شکل اسناد را اماده کرده است چون برای آن اسان تر است، در نتیجه پیمانکار باید زمان زیادی را صرف مناسب سازی این اسناد برای فعالیت های خودش کند و همچنین باید گفته شود که پتانسیل خطا نیز بشدت افزایش میابد.

۸-افزایش بازدهی و بهره بری

بازدهی صنعت ساخت طی ۲۰ سال گذشته افزایشی را بخود ندیده است و از این به بعد نیز نخواهد دید

اولین بخش جمله درست است، اما دومین بخش بطور غالب خیر،عدم ادامه پیاده سازی فناوری های جدید باعث ثابت ماندن صنعت ساخت شده است،بطوریکه بازدهی فقط ۱۰ ردصد در طی ۲۰ سال گذشته افزایش پیدا کرده است، اگر بخواهیم مقایسه کنیم میتوانیم بگوییم که صنعت و کارخانجات با رشد ۷۰ درصدی در این قسمت رو به رو بوده اند،

بازدهی توسط اوتوماتیک شدن کار ها ،شامل شدن تکنولوژی های نو و … افزایش میابد،شاید نیازمند برادر کوچک خود باشید تا یک تکنولوژی جدید را به شما بیاموزد، بازار نیز به این شکل است شاید نیازمند کمک گروهی برای انتقال به تکنولوژی جدید باشید اما این انتقال اجباری است.

۹–مزیت رقابتی

هزینه پروژه مهم ترین جنبه میباشد

BIM-Sceptic

خوشبختانه روز به روز سرمایه گذاران بیشتری متوجه این خواهند شد که استراتژی MMM یا پول معجزه میکند (money makes miracles) همیشه کاربردی نیست، و همین باعث میشود که آن ها به معیار های دیگر پروژه نیز همچون کیفیت،زمان و ….. توجه بیشتری نمایند، و این امر باعث میشود شرکت هایی با ویژگی ها بیشتر(در اینجا BIM) مزیت رقابتی بهتری پیدا نمایند و بتوانند گستره خدمات خود را افزایش دهند

۱۰-دسترسی آسان به اطلاعات

من همه چیز را بر روی ویندوز C ذخیره میکنم و دسکتاپ نیز محل مورد علاقه من برای قرار دادن فایل های پروژه میباشد

BIM-Sceptic

خودخواه نباشید، همکارانتان و بقیه صنعت را در نظر بگیرید، زمانی که تمامی اطلاعات پروژه بر روی یک حافظه شخصی ذخیره میشد گذشته…، امروزه در دنیا راه های بسیار بیشتری وجود دارد تا بتوانید اطلاعات خود را ذخیره نمایید فضای که بنام CDE یا Common Data Environment یا همان فضای ابری (Cloud) جایی که شما اطلاعات را بر بستر مجازی قرار میدهید و هرکسی که اجازه دسترسی داشته باشد میتواند به آن فایل ها یا تعدادی از آن ها دسترسی داشته باشد

حافظه ابری یک راه حل مناسب برای این کار میباشد زیر تقریبا در هر نقطه ای از زمین فایل ها قابل دسترسی هستند و حتی با هر وسیله ای که به اینترنت متصل باشد، بعلاوه این که تعدادی از نرم افزار ها از از یک مدل اشتراک مرکزی یا  shared central mode (مانند Quadri) استفاده مینمایند که به شما این اجازه را میدهد که تمامی نیرو ها از سراسر جهان بطور همزمان بر روی یک مدل کار بکنند و این انقلابی در پروژه های چند رشته ای ایجاد خواهد کرد

۱۱-چرخه عمر پروژه(Project life cycle)

من اسناد چون ساخت را در زیر زمین خودم نگه میدارم اونجا هم خشکه و جاش امنه

BIM-Sceptic

یک ساختاری که در پروژه ها وجود دارد این است که – کارت رو انجام بده و فراموشش کن و به پروژه بعدی برو !! اما چه اتفاقیبر سر پروژه بعد از مرحله ساخت خواهد افتاد، معمولا زمانی برای تفکر در این مورد نخواهیم گذاشت، شاید هم علاقه ای به آن نداریم، مشاور طذاحی میکند،پیمانکار اجرا میکند، و سرمایه گذار هم پروژه را تحویل میگیرد 

در این جاست که مشکلی بوجود می اید زیرا مالکان نیاز به اطلاعات چون ساخت (As Built) دارند،مشاور طراحی خودش را میکند و پیمانکار نیز نیروهای هر بخشش متفاوت است، به عنوان مثال تیم گودبرداری پس از اتمام گود معمولا عوض میشوند و پروژه را ترک میکنند،که این امر باعث از دست رفتن میزانی از اطلاعات موجود درباره اجرا و چگونگی اجرا میشود

ذخیره سازی و آرشیو کردن اطلاعات امری ضروری در پروژه میباشد و حالت ایده آل آن این است که هر اطلاعاتی در همان زمان اجرای خودش جمع آوری شود اما نکته مهم اینجاست که زمانی این اطلاعات میتواند کاربردی باشد که دسترسی آسانی به این اطلاعات وجود داشته باشد،یک مدل سه بعدی مناسب و غنی از اطلاعاتی که در طی طول عمر پروژه کامل و کاملتر میشود میتواند یک دیتابیس اطلاعاتی کامل و غنی به همراه دسترسی آسان را در اخیتار ما قرار بگذارد اطلاعاتی نظیر زمان اجرا ، کارخانه سازنده،مقادیر، و ….. که در آینده نیز در دو حالت نوسازی و گسرش بنا و پروژه میتواند بشدت مفید و کاربردی باشد، و همچنین که در مرحله ای قبل از آن با ایجاد کمی تغییرات میتوان از مدل اولیه به مدل Record Model یا مدلی مخصوص فرآیند های تعمیر و نگهداری رسید

۱۲-بهبود OSH (occupational safety and health)

BIM چه ربطی با ایمنی دارد ؟

BIM-Sceptic

وقتی پای OSH وسط میاد،خوشبختانه،برخلاف قدیم که بسازید و بروید گذشته و شما امروز به عنوان یک استاندارد باید در زمان ساخت خود به مسئله ایمنس توجه خاصی کنید، و برای آن برنامه مربوط به خود را داشته باشید

حالا باید گفت BIM یا مدلسازی اطلاعات ساخت چه ارتباطی با مسئله ایمنی دارد؟ شاید در مدل الان بگوییم که ارتفاع یک دیوار در مدل را مشخص نماییم یا بصورت خیلی دقیق محل کابل های با ولتاژ بالا را در مدل جانمایی کنیم، اما ممکن است یک طراح با سابقه بگوید که این موارد از مدل هم قابل برداشت است ، اما این امر نیاز به بررسی اسناد مختلف میباشد، اما شما در مدل آن را در محیط واحد بررسی خواهید کرد

در فاز گودبرداری BIM و OSH در کنار هم خواهند بود، قبل از هر عمل خطرناک و با ریسک بالا یک آنالیز JSA یا کار در ایمنی مورد نیاز است، برای مثال یک تاورکرین با ارتفاع ۱۰۰ متر، قرار است در کنار راه آهن نصب شود، در مدل BIM شما میتوانید افرغاد را به یک فضای VR یا مجازی ببرید تا تمامی نقاط پر خطر را به آن ها بشناسانید، و ۱۰۰ درصد نتیجه بهتری نسبت به کشیدن و مشخص کردن آن ها بر روی کاغذ خواهید داشت.

جمع بندی-مزایای BIM

در جمع بندی موضوع ، امیدواریم که توانسته باشیم مزایای تکنولوژی BIM را بگونه ای بیان کرده باشیم که حتی مخالفان BIM هم هم شروع به پیاده سازی BIM(مدلسازی اطلاعات ساخت) نمایند، هرکدام از ذینفعان یک پروژه ساختمانی همچون سرمایه گذاران،مشاوران،معماران،پیمانکاران و تامین کنندگان باید مزیت BIM در زمینه کاری خودشان را پیدا نمایند

منبع : BIM CORNER